Er zijn auto’s die brullen. Die zich breed maken. Die hun kracht tentoonstellen alsof ze in een permanente reclamefilm zitten. En dan… is er de Fiat Panda 4×4. Een auto die fluistert, maar die je beter serieus neemt. In 2012 kreeg deze kleine krachtpatser het voor elkaar om alle grote jongens te verslaan en gekroond te worden tot SUV van het Jaar door het gezaghebbende Britse TopGear Magazine. Niet zomaar een veer in de hoed van Fiat – dit was een mijlpaal. Een overwinning voor het slimme ontwerp, het compromisloze karakter en de geest van avontuur die in dit compacte doosje schuilt.

Maar hoe krijgt zo’n kleine auto het voor elkaar om de grootmachten van het SUV-landschap te overtroeven? Stap in. We nemen je mee op een rit langs besneeuwde bergpassen, krappe stadssteegjes en kronkelige bospaden. En het verhaal begint, zoals alle goede verhalen, met lef.

Het Panda-DNA: erfgoed van eenvoud en karakter

De originele Panda 4×4 verscheen voor het eerst in 1983 – een tijd waarin Fiat een antwoord wilde geven op de behoefte aan een toegankelijke vierwielaangedreven auto. Niet lomp. Niet overdreven. Gewoon een handige, compacte wagen die je van A naar B bracht… ook als daar een besneeuwde bergpas tussen zat.

Onder het ontwerp van de legendarische Giorgetto Giugiaro kreeg de Panda een rechthoekige eenvoud die meteen iconisch werd. Functioneel, no-nonsense en met een karakter dat je pas leert kennen als je ermee leeft. Dertig jaar later blijft die geest voortleven in de nieuwe Fiat Panda 4×4. Maar nu met extra spierballen, moderne technologie en een tikkeltje branie.

Klein maar dapper – een échte off-roader

In 2012 stelde Fiat de vernieuwde Panda 4×4 voor. Compact van buiten, robuust van binnen. Het is de enige vierwielaangedreven auto in het A-segment, en hij schaamt zich daar allerminst voor. TopGear’s jury roemde de Panda 4×4 om zijn ritcomfort, verrassende offroad-capaciteiten en rijgedrag.

Wat opvalt? Geen ingewikkelde sperdifferentiëlen of extreme onderstelverhogingen. Nee, Fiat koos voor een “torque on demand” AWD-systeem dat automatisch ingrijpt wanneer de omstandigheden daarom vragen. Voeg daar een elektronisch sperdifferentieel (ELD) aan toe en je krijgt een stadsmus met het hart van een berggeit.
De vering – MacPherson voor, torsieas achter – is opnieuw afgesteld voor extra comfort op ruiger terrein. De rijhoogte bedraagt een indrukwekkende 15 tot 16 centimeter, afhankelijk van de motorisering. Dat maakt het rijden over grindwegen, modderpaden of besneeuwde hellingen geen probleem. En met de offroad-hoeken van 21° aan de voorzijde, 36° achter en een breakover angle van 20°, weet je dat je iets serieus onder je kont hebt.

De magie van TwinAir – klein motortje, grote bekwaamheid

Onder de motorkap van deze Panda klopt een hart dat menig autoliefhebber sneller doet kloppen: de 0.9 liter TwinAir Turbo. Twee cilinders, 85 pk, maar vooral een 40% hogere trekkracht dan de vorige 1.2 Fire. Het koppel is perfect afgestemd op de zesbak die speciaal is ontwikkeld voor deze uitvoering – met een extra lage eerste versnelling voor steile hellingen of glibberige omstandigheden.

En dat voel je. Of je nu een nat weiland uitrijdt of een kronkelige bergweg beklimt – de Panda bijt zich vast. De lichte carrosserie werkt hier alleen maar in het voordeel. Minder gewicht betekent minder traagheid, meer grip en een vlotter reactievermogen.

En voor wie liever diesel rijdt, is er de 1.3 MultiJet II met 75 pk. Ook hier zien we een toename in trekkracht van 30% ten opzichte van zijn voorganger. Beide motoren zijn voorzien van Start&Stop, zodat je ook nog een steentje bijdraagt aan het milieu.

Van asfalt tot alpenpad – een auto zonder podiumvrees

De ware kracht van de Panda 4×4 zit ‘m in zijn veelzijdigheid. Het is een auto die zich nergens ongemakkelijk voelt. In de stad draait hij vlot zijn rondjes tussen geparkeerde SUV’s die driemaal zijn omvang meten. Op de snelweg zoemt de TwinAir met zijn zesbak gemoedelijk mee in het verkeer. En op het platteland – ach, daar voelt hij zich als een vis in het water.

TopGear zegt het treffend: “Het is niet alleen een offroader. Lange snelwegritten zijn geen marteling met de TwinAir zesversnellingsbak. En hij is zo compact dat hij tussen bomen en rotsen door glipt waar andere SUV’s afhaken.”

Uitrusting: bescheiden, maar slim gekozen

De standaarduitrusting van de Panda 4×4 is verrassend compleet. Denk aan:

• ESC met ELD
• Handmatige airco
• CD/MP3-radio
• 15” gebronsde lichtmetalen velgen
• 175/65 R15 M+S banden
• Elektrisch verstelbare buitenspiegels
• Centrale vergrendeling met afstandsbediening
• Achterste hoofdsteunen

Optioneel kun je nog kiezen voor snufjes zoals City Brake Control, een schuifbare achterbank of het Blue&Me TomTom2 LIVE navigatiesysteem.

Niet overdadig, maar wél slim. Alles draait hier om functionaliteit. Geen overbodige luxe, maar precies dat wat je nodig hebt – van de Dolomieten tot de parkeerplek achter de supermarkt.

De Panda als symbool – meer dan een auto

Er zijn maar weinig auto’s die zoveel karakter uitstralen met zo weinig uiterlijk vertoon. De Panda 4×4 is daar een zeldzaam voorbeeld van. Hij doet denken aan een hond met een ruige vacht, geen rashond maar een trouwe metgezel. Iemand die je niet in de steek laat. Iemand die meer kan dan je denkt.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze auto wereldwijd geliefd is. In bergdorpen, bij reddingsdiensten, bij boeren, avonturiers en stadsmensen met een wild hart. In Italië is de Panda 4×4 bijna cultureel erfgoed – hij hoort net zo bij het landschap als cipressen en espresso. En nu krijgt hij eindelijk de internationale erkenning die hij verdient.

Een overwinning voor het slimme denken

De overwinning bij de TopGear Awards 2012 is dan ook meer dan een trofee. Het is een symbool voor wat mogelijk is wanneer je denkt buiten de gebaande paden. Wanneer je geen SUV bouwt omdat het moet, maar omdat je het beter kunt. Fiat heeft met de Panda 4×4 bewezen dat echte kracht niet in formaat zit, maar in visie.

En ja, hij heeft geen fancy luchtvering, geen adaptieve vierwielaandrijving met 19 standen, en hij past niet op een poster naast een Lamborghini. Maar hij heeft iets wat veel auto’s missen: ziel.

Conclusie: De Panda 4×4 is geen SUV. Het is een Panda.

Het is makkelijk om te lachen om een kleine vierwielaandrijver die zich in het SUV-segment begeeft. Tot je ermee rijdt. Tot je een ijzige helling op moet. Tot je een kudde schapen moet ontwijken op een gravelweg in Toscane. Tot je beseft dat hij jou, je gezin én je kampeeruitrusting veilig naar de top brengt. Waar anderen alleen durven dromen.

De Fiat Panda 4×4 is geen compromis. Het is een keuze. Voor eenvoud. Voor avontuur. Voor slim denken. En voor karakter.

In een wereld vol overdaad en bluf bewijst de Panda 4×4 dat je ook met bescheidenheid een legende kunt worden.